کاربرد و مزایای استفاده از ورق  های ژئو ممبران :

در این مقاله قصد داریم به ویژگی‌ها ، کاربرد و مزایای استفاده از ورق  های ژئو ممبران بپردازیم :

ژئوممبران به ورق ‌هایی گفته می‌ شود که بدون نیاز به زیر ساخت می‌تواند به عنوان عایق مورد استفاده قرار گیرد .

پلی اتیلن به طور طبیعی دارای مقاومت بالایی در برابر عناصر شیمیایی ، اسیدی و قلیایی است و در مقابل تابش نور مستقیم خورشید و اکسیده های محیطی طول عمر بالایی دارد . استفاده از ژئوممبران HDPE مرقوم به صرفه بوده و قیمت مناسبی نسبت به دیگر نمونه ها هم دارد .

این ورق‌ ها با استفاده از جوش حرارتی یا روش‌ های مختلف در کنار هم قرار می‌گیرند .

ژئوممبران ورقی نفوذ ناپذیر است که امروزه جایگزین خوبی برای روش‌ های قدیمی ( سنگ و  بتن ) در بحث ایزولاسیون شده‌ است . عایق سازی و عدم نفوذ آب و مایعات دیگر به خاک و بستر کف اصلی ترین دلیل استفاده از ورق ژئوممبران و پلی اتیلن در این صنعت است . ماندگاری و طول عمر ژئوممبران بین 50 تا 100 سال است و به دلیل مقاومت بالای خود در برابر خوردگی حلال ها ، اسید ها ، مواد و مایعات شیمیایی خاص ، در اکثر صنایع از ژئوممبران استفاده می شود .

ژئوممبران بر پایه پلی اتیلن سنگین دارای لایه نفوذ ناپذیر در برابر رطوبت (عایق رطوبتی) و گاز است که با ساختار منحصر به فرد خود در زمان عایق کاری نیز نیازی به بستر سازی خاصی ندارد .

به همین دلیل هر روزه روند استفاده از ورق‌ های ژئوممبران در صنایع مختلف رو به افزایش است .

این ورق عایق  بر پایه پلی ‌اتیلن که معمولا ژئوممبران از ۹۶ درصد رزین پلی اتیلن و ۳ درصد مستربچ و ۱ درصد آنتی‌اکسیدان تشکیل می‌شود و بر اساس رزین پلی اتیلن ها به سه نوع hdpe / lldpe / vldpe / pvc تقسیم می‌شود .

همانطور که گفتیم ورق های ژئوممبران از پلیمر ‌های مختلفی مانند پلی اتیلن  ساخته می‌شوند . ورق ژئوممبران در کشاورزی ، معدن ، شهر سازی و عمران ، آبزی پروری و مدیریت پسماند شهری استفاده زیادی دارد .

ژئو ممبران چیست ؟

تمامی مواد تولید کننده آن دارای کاربرد و مزایای بی شمار نسبت به سایر مواد اولیه است . از جمله ویژگی‌های این مواد اولیه می‌توان به طول عمر بالا و عایق‌ بندی بی‌ نظیر و نصب آسان آن ها نیز اشاره کرد .

مثل : پلی پروپلین ، پلی اتیلن HDPE ، پلی اتیلن  LDPE ، پلی اتیلن LLDPE ، پلی اتیلن VLDPE و یا پلی وینیل کلراید PVC

مزایای ژئوممبران ها :

حفاظت از محیط زیست

• پیشگیری از نشت
• دوام و طول عمر
• مقرون به صرفه بودن

ژئوممبران سنگین :

• ورق ژئوممبران چگونه تولید می‌شود ؟

تولید این ورق ها با استفاده از مواد پلیمری مثل پلی اتیلن و ورق پی وی سی انجام می‌ شود ،  برای ساخت آن از شرایط فشار و دمای بسیار زیاد استفاده می‌شود.

 نوع ژئو ممبران ساخته شده از پلی اتیلن رایج از تر از نوع PVC است ، چرا که پلی اتیلن پلمیری است که از پلیمریز اسیون مونو مر های اتیلن ایجاد شده و چرخه تولید این محصول از سال 1930 آغاز شده است .

مشخصات فیزیکی ورق ژئوممبران :

تولید ورق ژئوممبران در ضخامت های 0.75 میلی متر تا 3 میلیمتر انجام می گیرد و همینطور عرض ورق‌ها نیز عمدتا بین 1 تا 7 متر می باشد  .

 ورق‌های ژئو ممبران در دو نوع تولید می‌ شود :

 ژئوممبران صاف و ژئوممبران مضرس در رنگ‌های مشکی و آبی .

ژئوممبران از ۹۸ درصد پلی اتیلن و ۲ درصد کربن بلک تشکیل شده‌است ، ولی در ، برای ژئوممبران سنگین ( hdpe ) و ژئوممبران‌های رنگی به جز مشکی ، مقداری مستربچ هم اضافه می‌شود و همین امر باعث می‌شود عمر آن ، کاهش پیدا کند ، به دلیل اینکه ورق ژئوممبران ،  مقاومت خود را از دست می‌دهد و پوسیده می‌شود .

 انتخاب ورق ژئوممبران مناسب :

میزان انعطاف اولین و مهم ترین عامل در انتخاب و استفاده از ژئوممبران مناسب ، است . برای استفاده در بستر استخر ذخیره آب کشاورزی و پرورش آبزیان ، از ورق HDPE یا پلی اتیلن سنگین استفاده می شود و ورق های دیگر عموما در پروژه های راه سازی و ساختمانی و دیگر پروژه ها استفاده می شود . معمولاً نقش مهم عایق در استخرهای کشاورزی ، ایزولاسیون فونداسیون ، ایزولاسیون تونل ، ایزولاسیون روف گاردن و ایزولاسیون انواع حوضچه‌های صنعتی را دارد .

 دومین دلیل ، عمق پروژه و میزان فشار بر روی ورق ها است . ورق ها در سه ضخامت  1، 1.5 و 2 میلی متر در بازار هستند . به عنوان مثال در استخر های ذخیره آب کشاورزی با عمق بالای 7 متر ، ورق دو میلی متر مورد استفاده قرار می گیرد .

 

 از جمله کاربرد ژئوممبران ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

• ذخیره سازی و جلو گیری از هدر رفتن آب ها
• طرح مدیریت آب های جاری در سطح و هدایت آن به منابع مادر
• عایق سازی کانال های بتنی و رسی
• عایق مقاوم تونل های شهری و جاده ای در برابر نشت آب
• عایق سازی بستر ذخیره زباله های شهری
• عایق کاری لاگون های فاضلاب شهری توسط ژئوممبران
• استفاده از ژئوممبران برای ساخت دریاچه های مصنوعی
• استفاده از ژئوممبران جهت پوشش دهی تالاب ها و دریاچه های طبیعی
• عایق کاری مخازن نگهداری مواد شیمیایی و اسیدی
• عایق کاری تونل های مترو
• لایه های غیر قابل نفوذ ژئوممبران برای جلوگیری از آلودگی خاک و آب در زمان استخراج فلزات
• استفاده از ژئوممبران در پوشش دهی و عایق کاری پی ساختمان ها جهت جلوگیری از نفوذ آب در فونداسیون ساختمان
• رعایت بهداشت و ایزولاسیون در بستر های حساس و مناطق جغرافیایی مهم
• عایق کاری مخازن حمل سوخت

احداث استخر های  کشاورزی :

 امروزه برای ساخت و احداث استخر کشاورزی ، به جای استخرهای بتنی بیشتر از استخر خاکی با پوشش ورق ژئوممبران استفاده می‌شود . معمولاً برای احداث استخرهای کشاورزی از نوع ژئوممبران hdpe استفاده می‌شود . ژئوممبران یکی از بزرگترین گروه ها از خاتواده مواد ژئوسنتتیک هستند که طی دو دهه اخیر به موثرترین و شناخته شده ترین مواد جهت عایق های مهندسی و صنعتی تبدیل شده اند.

برای استخرهای خاکی ، نیازی به زیرسازی اضافی نمی باشد .

 تنها خاک نرم کوبیده شده برای بستر ژئوممبران کفایت می کند .

عایق بندی مجدد استخرهای عمودی :

1 – به دلایل هزینه‌های کمتر و اقتصادی ( کاهش چشم گیر هزینه ‌های آن در مقایسه با بتن و سنگ و سیمان )

• ایزولاسیون فونداسیون : 

ژئوممبران PVC نوین تونل به دلیل انعطاف بالا مناسب‌ترین گزینه برای ایزولاسیون فونداسیون می‌باشد و جایگزین بتن می‌باشد و به دلیل انعطاف‌پذیری بالا در کنج‌ ها و نقاط غیرقابل دسترس به راحتی نصب می‌شود .

2 –  عمر بالاتر ژئوممبران نسبت به بتن  ( عمر مفید ۲۰ –۴۰ سال ژئوممبران ‌ها با توجه به شرایط محیطی و پروژه )

3 – به راحتی می‌توان آن را جایگزین استخر  های بتنی کرد .

4 – ژئوممبران در برابر اشعه خورشید مقاوم است  ( مقاومت حرارتی بالا

 )

5 –  سرما و گرما ، بسیار مقاوم تر از بتن است به طوری که ژئوممبران تا دمای ۸۰ +  سانتی گراد و  ۷۰ –  درجه سانتی گراد را تحمل می‌کند

6 – ژئوممبران نفوذ ناپذیری ۱۰۰ درصد دارد ، در حالی که بتن و سنگ و سیمان نفوذ ناپذیری بسیار اندکی دارد )

 7 – نصب سریع تر و آسان

 8 – استقامت بالای ورق‌ های ژئوممبران در برابر فشار آب

9 – وجود ضخامت‌ های متفاوت برای عمق‌ های متنوع و بالا

10 – خنثی بودن پلی اتیلن‌ ها در برابر الودگی‌ ها و مواد افزودنی

11 – نچسبیدن جلبک و خزه‌ ها به دیواره و کف استخر

12 – قابلیت آپارات و تعمیر در صورت بروز مشکل

13 – غیر قابل جویده شدن توسط جوندگان موذی

انواع ورق های ژئوممبران :

• ژئوممبران بر پایه ساخت پلی اتیلن سنگین با نام تجاری  HDPE
• ژئوممبران بر پایه ساخت پلی اتیلن سبک با نام تجاری  LLDPE
• ژئوممبران PVC سبز رنگ یا آبی رنگ
• ژئوممبران  VLDPE
• ژئوممبران سنگین
• ژئوممبران سبک
• ژئو تکستایل
• ژئوممبران گیره دار
• لاینر ژئوممبران
• ژئوممبران
• ژئوممبران دکمه دار ( برجسته )
• ژئوممبران  pvc
• ژئوممبران  LLDPE
• ژئوممبران HDPE ترکیب شده از 97 % پلی اتیلن و  3% مواد افزودنی
• دستگاه جوش ورق ژئوممبران

• مزیت های احداث استخرهای پرورش آبزیان به وسیله ژئوممبران :

• به دلیل ترکیبات شیمیایی پلی اتیلنی و بیولوژی که ماده ای خنثی می‌باشد و با هیچ مادهٔ دیگری ترکیب نمی ‌شود و به آن هیچ ماده ای نمی‌چسبد به همین دلیل مناسب ‌ترین گزینه برای احداث حوضچه پرورش آبزیان است زیرا خزه به آن نمی‌چسبد .

• احداث حوضچه ذخیره اسید و هیپ لیچ : 

ژئوممبران ماده ای خنثی می‌باشد و با اسید هم واکنش نمی‌دهد به خاطر دلایل ذکر شده در بالا و همینطور این خصلت تنها گزینه برای احداث استخر های ذخیره است و حوضچه‌ های هیپ لیچ می‌باشد .

ایزولاسیون  بام سبز :

  ژئوممبران‌ های pvc , lldpe , vldpe مناسب‌ترین گزینه‌های ورق ژئوممبران برای ایزولاسیون بام سبز می‌باشند چون هم سبک هستند و هم هزینه آن‌ها از ایزوگام بسیار پایین‌تر می‌باشد و عمر و مقاومت بالاتری دارند .

ایزولاسیون معدن و تونل ها  :

ژئوممبران‌های PVC نوین تونل به دلیل انعظاف پذیری بالا مناسب ‌ترین راه تنها راه کار برای ایزولاسیون معدن و انواع تونل می‌باشند .

انواع ژئوممبر ها :

ژئوممبران سبک :

نیاز به عایق کاری مقاوم برای اکثر مواد زائد در فضا های بستر سازی شده ، نصب و استفاده از ژئوممبران سبک را مهیا می سازد و جایگزین بسیار مناسبی برای ورق های ژئوممبران بر پایه PVC است . مشخصات ساختاری ژئوممبران بر پایه پلی اتیلن سبک همانند نمونه دیگر خود ژئوممبران سنگین است . ژئوممبران سبک LLDPE انعطاف پذیری بیشتری نسبت به دیگر ورق ها دارد . به همین دلیل برای محیط هایی که محدودیت فضا دارند به راحتی جوش پذیر است .

ژئوممبران  PVC :

استفاده از ژئوممبران پی وی سی در صنعت معدن بیشتر است . ورق pvc بسیار انعطاف پذیر است و این انعطاف کمک کرده تا در پروژه های خاص مورد استفاده قرار گیرند . مقاومت و تحمل فشار بالا مزیت بارز این نوع ژئوممبران است .

ژئوتکستایل :

در صورتی که بستر استخر دارای سنگ ریزه و ناهمواری باشد ، به عنوان زیرسازی از ورق ژئوتکستایل استفاده می شود . این ورق از جنس پلی استر است و عموما به عنوان لایه زیرین ورق های پلی اتیلنی مورد استفاده قرار می گیرد . استفاده از این ورق باعث می شود تا در گذشت زمان، ناهمواری ها به ورق پلی اتیلنی تحت فشار آسیب نرسانند و ورق در بلند مدت دچار تاب نشده و جوش آن باز نشود .

مزیت عملی ژئوتکستایل ها :

بخاطر تعدد روش ها و مصالح مختلفی که برای تهیه ژئوتکستایل وجود دارد نباید جای هیچگونه تعجبی وجود داشته باشد که از انواع مختلف ژئوتکستایل که در دسترس است و با توجه به شرایط مکانیکی، فیزیکی و دوام نوع مورد نیاز انتخاب شود . دوام آنها در مقابل عوامل طبیعی زیاد است، توانایی آنها در نگهداری ذرات خاک در محل خود ، مقاومت الکتریکی بالا دارد .کاربرد ژئوتکستایل سریع و راحت است و مهارت خاصی  هم لازم ندارد ،

الیاف بافته شده و بافته نشده ژئوتکستایل برای پروژه های مختلفی همچون ساخت راه آهن ها ، تونل ها ، حفاظت ژئوممبرین در ساختن دریاچه های مصنوعی  در صنعت راه و ساختمان و هیدرولیک همچون روکش آسفالت ، زیرسازی جاده ، بسترریل ، اسکله و سد سازی ، دیوار حایل ، محافظت سواحل، خط لوله ، زه کشی ساختمان و فیلتر کردن ، محافظ بکینگ چمن مصنوعی ، حفظ محیط زیست ، آب و فاضلاب ، ایجاد دریاچه های مصنوعی و غیره کاربرد دارد . و… کاربرد بسیار ایده آل و عالی نیز دارد.